JAK STRES WPŁYWA NA NASZ UKŁAD KRĄŻENIA ?

   Stres, czyli najprościej rzecz ujmując napięcie psychiczne, powodujące zachwianie równowagi organizmu na skutek czynników fizycznych lub psychologicznych, towarzyszy właściwie każdemu człowiekowi na co dzień. Odpowiednia jego dawka może mieć pozytywne oddziaływanie, np. motywować do efektywniejszych działań. Jeśli jednak stresu jest zbyt dużo, może działać paraliżująco, powodując niemożność logicznego myślenia i podjęcia odpowiednich działań w danym momencie. Ponadto długotrwałe i silne napięcie psychiczne odbija się na stanie naszego organizmu, dotkliwie oddziaływając zwłaszcza na układ krążenia.

PRZEBIEG SYTUACJI STRESOWEJ A ZACHOWANIE UKŁADU KRĄŻENIA

   Proces odpowiedzi fizjologicznej układu krążenia na stres klarownie opisuje Przemysław Guzik w swojej publikacji „Wpływ stresu na układ krążenia”

W przebiegu stresu, jaki wyzwala na przykład rozwiązywanie zadania matematycznego, występuje przyspieszenie rytmu serca, wzrost skurczowego i rozkurczowego ciśnienia tętniczego krwi oraz zwiększenie objętości wyrzutowej i rzutu serca. Jednocześnie następuje wzrost przepływu krwi przez mięsień sercowy, zwiększenie pracy skurczowej lewej komory oraz wartości produktu podwójnego (iloczyn ciśnienia skurczowego i rytmu serca). Wskazuje, to na nasilenie zużycia tlenu przez serce W tym samym czasie dochodzi, do skurczu tętnic obwodowych, co przejawia się wzrostem oporu naczyniowego i przyczynia się do osłabienia obwodowego przepływu krwi. U zdrowych osób następuje również niewielkie zwiększenie elastancji aorty, czyli zdolności do powrotu do pierwotnego kształtu po wtłoczeniu do niej krwi w czasie skurczu.

Powyżej przedstawiony został przebieg sytuacji stresowej z perspektywy działania układu krwionośnego osoby zdrowej. Natomiast jeśli dany organizm jest obciążony ryzykiem chorób układu krążenia, stres przejawia się w jeszcze bardziej wzmożonych reakcjach, takich jak jeszcze większe przyspieszenie częstości pracy serca, większy wzrost ciśnienia skurczowego i rozkurczowego, jak również skurczowej pracy serca oraz silniejszy skurcz naczyń. Obserwowane jest także większe niż u osób zdrowych zużycie tlenu przez serce.

STRES JAKO JEDEN Z CZYNNIKÓW, WYWOŁUJĄCYCH CHOROBY UKŁADU KRĄŻENIA

   Stres może prowadzić do epizodycznych zaburzeń rytmu serca, poprzez zmianę aktywności elektrycznej tego narządu. Ponadto jest także jedną z przyczyn niedokrwienia mięśnia sercowego, a także potęguje ryzyko wzrostu blaszki miażdżycowej, jak i formowania się skrzeplin. To z kolei wpływa na wzrost ryzyka wystąpienia udaru mózgu czy ostrego zespołu wieńcowego. Badania wykazują, iż osoby funkcjonujące długotrwale pod wpływem stresu, zarówno w życiu zawodowym jak i osobistym, są obarczone większym prawdopodobieństwem chorób układu sercowo-naczyniowego oraz udaru niedokrwiennego mózgu. Dodatkowo możliwość ich wystąpienia ma związek z doświadczeniem stresujących sytuacji w dzieciństwie. Jeśli zaś chodzi o przeżywanie przewlekłego stresu wyłącznie w wieku dorosłym, staje się on szczególnie niebezpieczny w połączeniu z innymi czynnikami ryzyka, jakimi są nadciśnienie, otyłość, palenie tytoniu czy nieprawidłowy poziom cholesterolu.

JAK UCHRONIĆ SIĘ PRZED POWAŻNYMI SKUTKAMI STRESU?

   W ramach troski o sprawniejszą pracę układu krążenia warto wprowadzić do swojego życia pozytywne dla naszego organizmu nawyki, które pomogą, rozładować stres. Prawdopodobnie najważniejszym z nich jest ruch. Już 30 minut aktywności fizycznej dziennie, praktykowanej w sposób systematyczny, ma zbawienny wpływ nie tylko na cały nasz organizm, ale także właśnie na kondycję psychiczną. Aktywność ta musi być oczywiście dostosowana do naszego wieku i możliwości kondycyjnych, jakimi dysponujemy. Warto więc skonsultować się z lekarzem, podczas kolejnej wizyty kontrolnej, bądź udać się do fizjoterapeuty, który dobierze odpowiednią dla nas formę ćwiczeń. Dla układu krążenia najlepiej, gdyby był to trening cardio, czyli trucht lub bieganie, kiedy to przy okazji dotleniamy nasz mózg, zażywając świeżego powietrza.

   Poza odpowiednią porcją zmęczenia, dla zachowania równowagi istotny jest efektywny wypoczynek. Mowa tu po pierwsze o śnie, którego ważna jest zarówno ilość, jak i jakość. Aby ją poprawić, zadbać trzeba nie tylko o warunki panujące w sypialni, które przyniosą ukojenie naszym rozbieganym codziennymi obowiązkami myślom (wygodny materac i poduszka, nawilżenie powietrza, poziom światła i względna cisza), ale i o zminimalizowanie poziomu stresu. Technik, które w tym pomogą, jest oczywiście wiele, i każdy powinien mieć wypracowane własne – od gorącej, aromatycznej kąpieli, przez oddawanie się hobby po uczęszczanie na zajęcia np. jogi. Ważne, aby dana czynność oderwała nas od myślenia o problemach, a zatem eliminowała stres. Ukojenia nerwów kategorycznie nie wolno oczywiście szukać w używkach. Bowiem zarówno stres jak i alkohol czy papierosy bardzo negatywnie wpływają na pracę całego organizmu, a w kontekście układu krwionośnego, zwłaszcza serca.