Mianem mózgowego porażenia dziecięcego określa się bardzo szerokie spektrum zaburzeń, które wynikają z trwałego uszkodzenia mózgu.
Dochodzi do niego w pierwszych fazach rozwoju dziecka. Tkanka mózgowa ulega uszkodzeniu najczęściej już w okresie życia płodowego lub w trakcie porodu, a rzadziej po urodzeniu. Czynnikami, które mogą mieć wpływ na powstałe dysfunkcje w zakresie pracy mózgu są między innymi niedotlenienie infekcje, urazy oraz wady wrodzone. Natomiast nie da się w każdym przypadku jednoznacznie określić, co doprowadziło do powstania schorzenia. Konsekwencje zniszczeń w obrębie tkanki mózgowej w każdym przypadku są inne i zależą od obszaru który został uszkodzony. Jak wiadomo, każda część mózgu odpowiada za inną funkcję w zakresie pracy organizmu. Zatem jeżeli na przykład zniszczeniu ulegnie obszar odpowiedzialny za prawidłowy sposób poruszania się, dziecko będzie miało problemy z chodzeniem.

Jak rozpoznać mózgowe porażenie dziecięce u dziecka?

   W grupie ryzyka względem wystąpienia konsekwencji mózgowego porażenia dziecięcego są między innymi wcześniaki, dzieci o bardzo małej masie ciała w chwili urodzenia oraz te, które przyszły na świat z cechami zamartwicy. W takich przypadkach objawy schorzenia dają o sobie znać już od pierwszych dni życia i dziecko od razu kierowane jest pod opiekę zespołu specjalistów, którzy prowadzą dalszą diagnozę i wdrażają odpowiednie leczenie. Istnieją jednak przypadki, kiedy to ciąża przebiegała pozornie prawidłowo i po urodzeniu nie zdiagnozowano u noworodka żadnych powikłań zdrowotnych, jednak ujawniły się one po kilku miesiącach. Dlatego tak ważna jest dokładna obserwacja dziecka przez jego opiekunów oraz zgłaszanie lekarzowi wszelkich niepokojących czynników. 

Najczęściej zauważanymi przez rodziców objawami, świadczącymi o prawdopodobieństwie wystąpienia mózgowego porażenia dziecięcego są:

• brak umiejętności typowych dla prawidłowego rozwoju fizycznego niemowlaka, czyli np.prawidłowej stabilizacji głowy i tułowia

• brak umiejętności siadania oraz chodzenia w okresie klasycznym przy prawidłowym rozwoju dziecka

• zaburzenia słuchu i wzrokuniepełnosprawność intelektualna

• napady padaczkowe

• infekcje górnych dróg oddechowych

• wtórne zniekształcenie stawów u dzieci starszych

Postępowanie w przypadku wystąpienia objawów mózgowego porażenia dziecięcego

   Już na etapie podejrzeń występowania mózgowego porażenia dziecięcego specjaliści nie czekają na potwierdzenie diagnozy lecz wdrażają proces rehabilitacji. Jednocześnie planowana jest diagnostyka oraz przeprowadza się dodatkowe konsultacje w kierunku kondycji słuchowej, wzrokowej i oceny neurologicznej dziecka. Dodatkowo należy przeprowadzić także ocenę logopedyczną, psychologiczną oraz badania ortopedyczne. Ostatecznego rozpoznania dokonuje lekarz neurolog wraz ze wspomnianym zespołem specjalistów. Należy jednak pamiętać, że sam fakt zdiagnozowania mózgowego porażenia dziecięcego nie określa stopnia niepełnosprawności dziecka, jego możliwości fizycznych, intelektualnych oraz samodzielności. Bowiem jak już zostało wspomniane, jest to schorzenie obejmujące bardzo szerokie spektrum przypadków.

   Niestety nie istnieje obecnie metoda leczenia mózgowego porażenia dziecięcego, która byłaby w stanie środkami farmakologicznymi lub jakimikolwiek innymi sposobami cofnąć powstałe uszkodzenie mózgu i spowodować odbudowę zdrowych tkanek. Proces rehabilitacji opiera się na próbach zapobiegnięcia pogłębiania się istniejących deficytów i wypracowaniu, w zależności od indywidualnego przypadku, jak najlepszego działania upośledzonych funkcji organizmu. 

Cały zakres terapii, jakie są do wykorzystania w przypadku zdiagnozowania mózgowego porażenia dziecięcego jest bardzo szeroki, a należą do niego między innymi:

• leczenie farmakologiczne za pośrednictwem leków przeciwpadaczkowych

• fizjoterapia, terapia zajęciowa i logopedyczna (w przypadku dużych problemów z mową, wiąże się z wypracowaniem alternatywnych metod komunikacji)

• zabiegi chirurgiczne polegające głównie na zmniejszeniu przykrych i bolesnych dolegliwości, będących skutkiem spastycznych mięśni 

   Częstość występowania mózgowego porażenia dziecięcego przypada na dwoje z tysiąca urodzonych dzieci. Zbliżona częstotliwość występuje w krajach wysoko rozwiniętych i nie zmienia się od ostatnich 40 lat. W cały proces przeciwdziałania konsekwencjom tego schorzenia zaangażowani są nie tylko specjaliści z zakresu medycyny, ale też sami rodzice opiekunowie i najbliższa rodzina dziecka.
   
   Błędem jest porównywanie postępów dwójki dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym, bowiem każdy przypadek jest inny, niesie za sobą inne dysfunkcje, a co najistotniejsze, różny jest proces osiągania postępów rehabilitacji.